تور کویرگردی

کویرگردی مانند آن است که بخواهید سفری به عدم داشته باشید. تجسم آنکه در سرزمین پر از خاک، بدون هیچ پوشش گیاهی در برهوتی بی‌پایان قدم می‌گذارید، گویی تا مرز ابدیت رهسپار هستید و می‌خواهید دنیا را از زاویه‌ای دست‌نخورده و دورافتاده اما هیجان‌انگیز تماشا کنید. برای رسیدن به این حس متفاوت راه دشواری ندارید. سرزمین ما ایران بکرترین کویرهای دنیا را در اختیار دارد و کافی است با خدمات حرفه‌ای تور کویرگردی همراه شوید تا این سرزمین‌های ناشناخته را از نزدیک تجربه کنید.

این پاییز و در ماه آبان، فرصت مناسبی برای تجربه این سفر متفاوت است. تور کویر ویژه آبان ماه با برنامه‌ریزی دقیق و خدمات حرفه‌ای، شما را به قلب زیبایی‌های کویر ایران می‌برد. با این تور، نه تنها از دیدن مناظر خیره‌کننده و آسمان پرستاره شب لذت می‌برید، بلکه می‌توانید با همراهی راهنمایان مجرب از تمامی زوایای جذاب کویر بهره‌مند شوید.

البته در ابتدا لازم است تا بهترین کویرهای ایران را بشناسید و از بایدها و نبایدهای سفر به کویر مطلع باشید. از طرفی مهم است که قابلیت‌های تور کویرگردی حرفه‌ای را ارزیابی کنید. خلاصه اگر قصد سفر به کویر دارید، با ما همراه باشید. زیرا قصد داریم تا به تمامی آنچه نیاز است بدانید، بپردازیم و ماجرای جذاب کویرنوردی را البته با تجربیاتی که داریم از صفر تا صد تشریح کنیم.

تورهای پیش رو: تور کویر ویژه آبان

بهترین کویرهای ایران کدام‌اند؟

اولین نکته برای آغاز کویر گردی حرفه‌ای انتخاب منطقه کویری مناسب است. مطمئن باشید که حتی با تجهیزات کامل هم ‌سفر به برخی از نقاط کویری ایران خطرناک، غیرممکن و در کل غیرمنطقی است. مناظر کویری کم ‌و بیش شبیه به یکدیگر هستند و در تمامی آنها قرار است تا دلتان بخواهد خاک و تپه ماسه‌های روان را تماشا کنید. پس لزومی ندارد که خطر کرده و به سرزمین‌های کویری کاملاً ناشناخته و گنگ پای بگذارید. با توجه به تجربه چندین ساله، فهرستی از بهترین نقاط برای داشتن بهترین، جذاب‌ترین و البته مطمئن‌ترین برنامه کویرنوردی را به قرار زیر معرفی می‌کنم.

کویر مرنجاب

کویر مرنجاب که از زیباترین کویرهای ایران است، خوشبختانه از دم‌دست ترین آنها نیز می‌باشد. این کویر بزرگ و البته زیبا با طبیعت خاص و کاملاً بکر درست در فاصله کوتاهی از جنوب تهران در مناطق اطراف شهرستان آران و بیدگل واقع در استان اصفهان قرار دارد. همین فاصله‌ی نزدیک به شهرهای بزرگ و قرار گرفتن در حد فاصل تهران تا اصفهان کافی است تا مورد هدف انواع برنامه‌های تور کویر گردی قرار بگیرد. در جبهه شمالی این کویر دریاچه نمک مسیله و از سمت غرب آن صحرای مسیله و کویر آب شیرین قرار دارد. بیابان پشت ریگ نیز در پهنه شرقی آن قرار گرفته و در سمت جنوبی به بیابان بند ریگ منتهی می‌شود.

چرا کویر مرنجاب؟

از جذابیت کویر مرنجاب همین اندازه کافی است بدانید که زمانی خیلی دور از سرزمین‌های مورد علاقه شاه عباس صفوی بوده ‌است. از طرفی قرن‌ها مسیر عبور کاروان‌ها در جاده ابریشم بوده و حالا بنای تاریخی کاروانسرای مرنجاب در این کویر جذابیت تاریخی دارد. در کویر زیبای مرنجاب علاوه ‌بر تماشای تله ماسه‌ها و دنیای کاملاً خاکی کویری، تماشای پوشش گیاهی خاص شورپسند این کویر مانند درخت‌های گز، تاغ، ارته، دم گاوی و… بی‌اندازه جذاب هستند. جالب است که در این کویر حیات وحشی غنی همچون حیواناتی مانند گرگ، کفتار، روباه، مار، عقرب، تیهو، عقاب و شاهین زندگی می‌کنند.

دسترسی مناسب در فاصله ۵۰ کیلومتری شمال شرق کاشان از طریق جاده آران و بیدگل کافی است تا مرنجاب گزینه ایده‌آل تفریحات کویری باشد. البته با توجه به تجربیاتی که دارم، توصیه می‌کنم که در بازه زمانی اواخر پاییز تا اوایل بهار برای سفر به این کویر برنامه‌ریزی کنید.

کویر لوت

اگر بخواهم از تجربیات سال‌ها کویرنوردی، یک منطقه ایده‌آل و همه ‌چیز تمام را معرفی کنم، قطعاً کویر لوت گزینه بی‌رقیبی است. کویری با شهرت جهانی و طبیعت شگفت ‌انگیز که در جنوب شرقی ایران قرار دارد. این کویر در سال 2016 به عنوان اولین اثر طبیعی ایران در فهرست میراث طبیعی یونسکو ثبت شده ‌است. اهمیت این ماجرا را زمانی درک خواهید کرد که بدانید در کل دو اثر طبیعی ایرانی، یکی همین کویر لوت و دیگری جنگل‌های هیرکانی از ایران در میراث طبیعی یونسکو ثبت شده‌اند. کویر لوت با مساحتی بالغ بر ۴۰ هزار کیلومتر مربع در حد فاصل استان‌های کرمان، سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی بزرگترین و جذاب‌ترین کویر ایران است.

چرا کویر لوت؟

کویر گردی در لوت هیجانی بی‌نظیر است. این سرزمین خاکی چیزهایی دارد که در دیگر کویرهای ایرانی پیدا نمی‌شود. اول آنکه گرمترین نقطه ثبت ‌شده کره زمین در این کویر قرار دارد و دمای آنجا ممکن است تا فراتر از ۷۰ درجه سانتی‌گراد افزایش پیدا کند. همچنین در این سرزمین خاکی می‌توانید انواع پدیده‌های خاص ژئومورفولوژی مانند شکل‌گیری کلوت‌ها، ریگزارها، یاردها و… را زنده و مستند تماشا کنید. این کویر حیات غنی و کاملاً متنوعی نیز دارد. شب‌های کویر لوت جذابیت بی‌پایان این سرزمین است. زمانی ‌که خیلی ساده آسمان پرستاره شب را بغل خواهید گرفت. بهترین مسیر برای سفر به کویر لوت استفاده از جاده دسترسی کرمان _ بم _ زاهدان است. البته توصیه می‌کنم که برنامه تور کویر گردی خود را برای سفر به لوت در میانه فصل زمستان تنظیم کنید.

کویر مصر

تماشای تپه‌های شنی، دیدنی‌ترین هدف از برنامه‌های کویر گردی است و اگر علاقه دارید تا ساعاتی با این تپه‌های ساکت خلوت کنید، سفر به کویر مصر را پیشنهاد می‌کنم. هر وقت به این کویر سفر می‌کنم، زیبایی و هیبت آنجا برایم تازگی دارد. کویری که در فاصله نسبتاً نزدیک از شهر اصفهان و در کنار روستای مصر قرار گرفته است. تپه‌های شنی کویر مصر جذابیتی زنده از ریگ روان و خالص طبیعت کویری را نمایش می‌دهند و برای همین است که به این سرزمین دریای شن می‌گویند. بدون تردید کویر مصر را از بهترین گزینه‌ها برای برنامه‌های تور کویر گردی معرفی می‌کنم. امکانات ایجاد شده در این کویر بی‌نظیر است و تعدادی کمپ مجهز را در اختیار دارد.

چرا کویر مصر؟

اهداف شما از سفر به کویر می‌تواند متنوع باشد. مثلاً قطعاً علاقه دارید تا به تماشای طبیعت ساکت و آرام کویر بنشینید. از طرفی شاید بخواهید تا در دریای شن قدم بزنید. در این ‌میان تجربه تفریحات کویری برای هر کسی جذاب است. در کویر مصر به همگی این اهداف دسترسی دارید. از طبیعت غنی و بکر کویری تا تماشای تپه‌های ماسه‌ای و آسمان صاف و پرستاره کویری در شب همگی در مصر برقرار است. از طرفی در این کویر به خدمات کامل انواع کمپ‌های مجهز دسترسی دارید و می‌توانید انواع تفریحات کویری از جمله سافاری، دوچرخه‌سواری، موتورسواری و حتی شتر سواری و… را تجربه کنید. برای دسترسی ساده به کویر مصر هم بهتر است از مسیر جاده اصفهان به نائین و خور و بیابانک استفاده کنید. همچنین توصیه می‌کنم که برنامه گردشگری در کویر مصر را برای بازه زمانی اواخر پاییز تا اوایل بهار تنظیم کنید.

کویر ریگ جن

چطور است که یک کویر گردی مرموز با حس و حال ترسناک را تجربه کنید؟! مثلاً می‌توانید برنامه سفر به کویر مرگ و یا کویر مثلث برمودای ایران یعنی کویر ریگ جن را برنامه‌ریزی کنید. البته خیلی نگران نباشید. اگر چه این کویر در اطراف سمنان به اسرارآمیزترین و ترسناک‌ترین مناطق ایران معروف شده، اما به تجربه می‌گویم که کویر ریگ جن جز زیبایی در خود ندارد. یک کویر بزرگ با مساحت ۳۸۰۰ کیلومتر مربعی که در کرانه جنوب غربی دشت کویر قرار گرفته و سومین ریگزار بزرگ ایران است. این کویر از عجایب طبیعی ایران معرفی شده ‌است.

چرا کویر ریگ جن؟

محیط اسرارآمیز این کویر هر کسی را جذب خودش خواهد کرد. از طرفی یکی از ناشناخته‌ترین کویرهای ایران است. زیرا در تمام پهنه بزرگ آن هیچ چاه آب و یا چشمه و حتی پوشش گیاهی وجود ندارد. از این ‌رو هرگز در مسیر عبور کاروان‌ها قرار نگرفته و تازه در همین چند سال اخیر مورد توجه برنامه‌های کویر نوردی قرار گرفته است.

کویر ریگ جن حس و حال متفاوتی دارد. مثلاً آیا تاکنون از تپه‌های روان کویر و جابجایی حجم‌های بزرگ خاکی توسط باد شنیده‌اید؟ خب، خیلی زنده و مستند می‌توانید تماشای این پدیده را در کویر ریگ جن تجربه کنید. اما در سفر به کویر ریگ جن هرگز بی‌گدار به آب نزنید. این کویر یکی از خطرناک‌ترین و ناشناخته‌ترین سرزمین‌های ایران است. در این کویر باتلاق‌های شنی زیادی وجود دارد که گردشگری در آنجا را سخت و حرفه‌ای کرده ‌است. سفر به کویر ریگ جن از طریق جاده سمنان به دامغان امکان‌پذیر است. همچنین برای فصل زمستان و حتماً تحت برنامه‌های گروهی و زیر نظر تور کویر گردی حرفه‌ای پا در این سرزمین ناشناخته بگذارید.

کویر درک

کویر درک از خاص‌ترین کویرهای ایران است. کویری به پهنای یک پارک ساحلی بزرگ و کاملاً خاکی در کرانه دریای عمان. یک تیر و چند نشان به‌ معنای واقعی. زمانی ‌که هم می‌توانید گردشگری در کویر را تجربه کنید و هم به تماشای ساحل زیبای دریای عمان بروید. کویر درک در کناره روستای درک و جنوب استان سیستان و بلوچستان به ملاقات دریا می‌رود. این کویر در نزدیکی چابهار و کنج جنوب شرقی ایران عزیز ما قرار دارد. به ‌هر حال دسترسی به این کویر اندکی دشوار است و بعد فاصله ماجرای سفر به آنجا را تا حدودی چالش‌ برانگیز می‌کند. اما به ‌هر حال برای عاشقان کویر مانند خود من سفر به این سرزمین همیشه جذاب و به ‌یاد ماندنی است. خصوصاً که برنامه‌های تور کویر حرفه‌ای در همنشینی دریا و خاک این منطقه جریان دارد.

چرا کویر درک؟

احتمالا همه شما طبیعت گردهای حرفه‌ای هستید و جاهای زیادی را دیده‌اید. اما بعید است مناظر خاص و منحصر به ‌فرد کویر درک را در جایی دیگر تجربه کنید. اول آنکه به یکی از بزرگترین، بکرترین و پاکیزه‌ترین سواحل ایران دسترسی دارید. از طرفی با آب دریای عمان تنها دریای ایران در منطقه آب‌های آزاد جهان ملاقات خواهید کرد. حتی می‌توانید در ساحل این کویر شنا در دریای عمان را تجربه کنید.

از دریا که فاصله بگیریم، طبیعت خاص کویر درک همه را مجذوب و میخکوب می‌کند. تقابل صخره‌های سنگی با ظاهر بلند در کرانه ساحلی دریا مناظری بی‌نظیر از کویر درک هستند. همچنین می‌توانید از خدمات بومگردی و تجربه زندگی اصیل مردم سیستان در روستای زیبای درک بهره‌مند شوید. این کویر در جنوب استان کرمان و حد فاصل کرانه ساحل غربی سیستان قرار دارد و بهترین راه دسترسی به آن از طریق جاده کرمان به رفسنجان است.

کویر خور بیابانک

خور بیابانک از زیباترین و در عین ‌حال هیجانی‌ترین کویرهای ایران است. کویری در شرق استان اصفهان که اتفاقاً مسیر دسترسی ساده و سریع و دم‌دستی دارد. این کویر درست در میانه چندین استان مرکزی ایران از جمله اصفهان، یزد، سمنان و خراسان شمالی قرار گرفته است و همین موقعیت عالی جغرافیایی کافی است تا همواره در کانون توجه برنامه‌های تور کویر گردی باشد. هر بار که به این کویر مرکزی ایران سفر می‌کنم، بیشتر جذب شب‌های پرستاره آنجا شده و از اشتیاق تماشای تپه ماسه‌های طلایی و شن‌های روان و رمل‌های سخت و خالی از پوشش گیاهی آنجا لبریز هستم. گردشگری در کویر خور بیابانک ماجرایی نیست که به ‌سادگی از کنار آن عبور کنیم.

چرا کویر خور بیابانک؟

رمل‌های سفت و خاکی این کویر بدون پوشش گیاهی برای تجربه قدم زدن در خاک عالی هستند. البته درخشش ماسه‌های طلایی، شب‌های پرستاره و همیشه جذاب در کنار دریاچه نمک خور دیگر جذابیت‌هایی است که خور بیابانک در چنته‌ی خشک خود دارد. دریاچه خور منحصر به‌ فردترین جذابیت طبیعی در این کویر است. این دریاچه فصلی است و پهنای آن تا 2000 کیلومتر مربع امتداد می‌یابد. مناظر زیبای این دریاچه حس و حال جادویی در فضا ایجاد می‌کند. همچنین یکی از بزرگترین معادن پتاس در جهان است. در فاصله نزدیک به این کویر می‌توانید از محیط بومی و فرهنگی روستاهای تاریخی ابیانه، ایراج و گرمه استفاده کنید. برای دسترسی به این کویر نیز بهتر است از مسیر جاده اصفهان به سمت نائین عبور کنید. در بازه زمانی نسبتاً کوتاه از اواخر پاییز تا اوایل بهار برای برنامه تور کویر گردی در خور بیابانک اقدام کنید.

کویر ورزنه

برای تجربه حس ماجراجویی در کویر، سفر به ورزنه پیشنهاد خوبی است. این کویر که در استان اصفهان و نزدیک شهر ورزنه قرار دارد، دارای تپه‌های شنی بزرگ و مناظر خیره‌ کننده‌ای است. دشت‌های نمکی در کنار تپه‌های شنی این کویر آن‌قدر جذاب هستند که به ‌خوبی حس ماجراجویی را تداعی کنند. تپه‌های ماسه‌ای این کویر در هجوم بادهای بی‌پایان آنجا شبیه به امواج دریا شکل می‌گیرند و چشم‌اندازهای خاصی را می‌آفرینند. خصوصاً که شن‌های این کویر در تابش تند آفتاب مناظر طلایی شده را نمایان می‌سازند. کویر ورزنه از دم‌دست ترین کویرهای ایران است. کویری کاملاً شناخته ‌شده و زیبا که همواره در کانون توجه انواع تور کویر گردی قرار دارد.

چرا کویر ورزنه؟

حس ماجراجویی در دنیای عجیب با چشم‌اندازهای خاص کویر ورزنه اولین ویژگی منحصر به ‌فرد این سرزمین خاکی است. هر بار که به این کویر سفر می‌کنم، گویی به دنیایی جدید و ناشناخته که تاکنون تجربه نکرده‌ام پای می‌گذارم. از طرفی سکوت و آرامش این کویر حس متفاوتی دارد. برای آنها که به‌ دنبال تجربه سکوت در کویر هستند، رفتن به ورزنه گزینه جذابی است. همچنین کویر ورزنه از جمله مجهزترین کویرهای ایران است و در آنجا چندین کمپ کویرنوردی باتجربه و ارائه انواع تفریحات کویری حضور دارند. برای رسیدن به این کویر نیز باید از جاده اصفهان به سمت ورزنه عبور کنید. همچنین مثل تمام کویرهای ایران بهترین زمان مسافرت و تنظیم برنامه تور کویر نوردی در ورزنه حد فاصل ماه‌های نیمه دوم سال است.

کویر شهداد

کویر شهداد از معروفترین کویرهای ایران است که در این سال‌های اخیر مورد توجه بسیار زیاد برنامه‌های کویر نوردی قرار گرفته است. طبیعت بی‌نظیر و حیرت ‌انگیز این کویر اصلی‌ترین دلیل محبوبیت آن است. خصوصاً که در نزدیکی گرمترین نقطه کره زمین با دمای بالاتر از ۷۰ درجه سانتی‌گراد قرار دارد. به تجربه می‌گویم که کویر شهداد از جذاب‌ترین نقاط گردشگری در ایران است. کلوت‌های این کویر آنچنان زیبا و حیرت‌ انگیز هستند که آنجا را به شهر ارواح می‌شناسند. این کلوت‌ها در کویر شهداد نوعی سازه‌های خاکی طبیعی هستند که در اثر فرسایش باد شکل‌ گرفته و گاهاً ارتفاع آنها به بیش‌ از ۱۰۰ متر می‌رسد. همین کلوت‌های خاکی در کویر شهداد کافی است تا وقتی پای در این مکان می‌گذارید، با مناظر منحصر به‌ فرد و چشم ‌اندازهای خیره‌ کننده روبرو شوید.

چرا کویر شهداد؟

کویر گردی در شهداد از چندین منظر ایده‌آل است. اگر چه این کویر تا حدودی از تهران دور و در استان کرمان قرار دارد، اما مسیر دسترسی به آنجا ساده و سرراست است. کلوت‌های شهداد سازه‌های خاکی خاص این کویر هستند که در جایی دیگر از طبیعت بزرگ ایران پیدا نمی‌کنید. جالب است که در قلب این سرزمین خشک کویری رود شور کویر شهداد جریان دارد. این رود دائمی است و از سرزمین‌های مرتفع کوه‌های شمال بیرجند سرچشمه می‌گیرد. از طرفی تور کویر گردی در شهداد می‌تواند یک برنامه تمام‌ عیار تاریخی نیز باشد. زیرا شهر باستانی شهداد با تاریخ شش‌ هزار ساله در حاشیه این کویر قرار گرفته است و قطعاً از برنامه‌های اصلی گردشگری در کویر شهداد است. این کویر در استان کرمان و نزدیک شهر شهداد واقع شده و بهترین زمان سفر به آنجا و هماهنگی تور کویر گردی در نیمه دوم سال است.

آشنایی با دیگر کویرهای ایران

صحبت از تمام کویرهای ایران در این مطلب دشوار است. از طرفی تجربه من در سفر به تمامی این کویرها محدود است و قاعدتاً بهترین آنها را لیست کرده‌ام تا هم از نظر دسترسی و هم از نظر مناظر طبیعی و حس و حال کویری و البته امنیت و امکانات بهترین گزینه‌ها را در اختیار داشته باشید. در این میان چندین کویر برجسته دیگر در پهنه بزرگ فلات ایران حضور دارند که هر کدام می‌توانند گزینه ایده‌آل برگزاری یک تور کویر گردی کامل و جذاب باشند. مانند:

• کویر ریگ زرین

این کویر در نزدیکی کویر خور بیابانک و در اطراف شهر اصفهان قرار گرفته است و شن‌های طلایی آن جذابیت بی‌نظیر آنجا است. در این کویر چندین کمپ مجهز با ارائه تفریحات کویری حضور دارند.

• کویر حلوان

از کویرهای کمتر شناخته ‌شده ایران در نزدیکی شهر طبس است که دشت‌های نمکی و تپه‌های شنی با مناظر خیره ‌کننده دارد. بهترین مسیر دسترسی به این کویر جاده یزد به طبس است.

• کویر حاج علی‌ قلی

از کویرهای زیبا با طبیعت خاص و منحصر به ‌فرد و نزدیک به شهر تهران است. این کویر در حاشیه دامغان استان سمنان قرار دارد. از طریق جاده دامغان به جندق می‌توانید پا در این کویر بگذارید.

• کویر خارتوران

از دیگر کویرهای استان سمنان است که در حاشیه جنوبی شهر شاهرود قرار گرفته است. این کویر در کانون توجه برنامه‌های کویر نوردی قرار دارد و مناظر آن دیدنی است.

• کویر ریگان

از جمله بهترین کویرهای ایران برای ماجراجویی است. این کویر در جنوب شرقی استان کرمان و در نزدیکی شهر ریگان قرار گرفته است. اگر چه این کویر تا حدودی دور دست است، اما به ‌هر حال ریگزارهای خاص با رنگ متفاوت آنجا چیزی نیست که به ‌راحتی از دست داده باشیم. تپه ماسه‌های بلند تا ارتفاع ۷۵ متری این کویر در نزد کویر نوردان ایرانی شناخته ‌شده است. از طریق جاده کرمان به ریگان به این کویر دسترسی دارید.

• کویر متین آباد

کمپ کویری متین آباد از جمله بهترین و مجهزترین کمپ‌های کویر نوردی در ایران است. این کویر یکی از دم‌دست ترین کویرهای ایران است و در حاشیه شهر اصفهان از طریق جاده نائین به آنجا دسترسی دارید.

تمام کویرهایی که در این مطلب فهرست کرده‌ام، از قابلیت‌های مناسب برای کویر نوردی امن، جذاب و هیجانی با دسترسی مناسب برخوردار هستند. اینکه کدامیک بهتر است، قطعاً به‌ نظر شخصی شما محدود خواهد شد و باید تک ‌به ‌تک آنها را تجربه کنید تا بهترین را انتخاب کنید. اما اصل ماجرا آماده شدن برای کویر نوردی حرفه‌ای است. با وجود سال‌ها تجربه کویر نوردی و حتی به ‌همراه داشتن امکانات کامل بارها و بارها در این سرزمین‌های خاکی با چالش‌های جدی مواجه شده‌ام و خوب می‌دانم که کویر با کسی شوخی ندارد. پس اگر همچنان در تکاپوی همنشینی با کویر هستید، بهتر است آماده و مجهز در هر کدام از این سرزمین‌های خاکی قدم بگذارید.

راهنمای جامع چگونگی سفر به تور کویر

همه کویرها کم ‌و بیش شبیه هم هستند. آنجا سرزمین‌های سراسر خاکی با کمترین پوشش گیاهی و بی‌اندازه گرم است. فرقی نمی‌کند برای تور کویر گردی در کدام نقطه ایران آماده می‌شوید. در هر صورت باید با برنامه مناسب و امکانات کامل و آگاهی جامع در این مناطق وارد شوید. پس در ادامه همراه من باشید تا با یکدیگر نکاتی حیاتی از سفر حرفه‌ای به کویر را مرور کنیم.

بهترین زمان برای سفر به کویر

قطعاً فصل تابستان زمان ایده‌آل کویر گردی نیست. گرمای سرزمین‌های کویری حتی در زمستان هم قابل ‌توجه است. تقریباً در تمام ایام سال باید انتظار روزهای داغ و سوزان کویر را داشته باشید. اما به ‌هر حال هوای کویر در نیمه دوم سال متعادل‌تر است.

آفتاب طاقت‌ فرسای کویر در فصول گرم سال چیزی نیست که به‌ راحتی آن را تحمل کنید. پس بهتر است که برنامه مسافرت خود را برای نیمه دوم سال در حد فاصل میانه پاییز تا میانه بهار تنظیم کنید. اکثر برنامه‌های تور کویر گردی نیز در همین بازه فعالیت می‌کنند. در عین ‌حال بسیاری از حیوانات بومی کویر مانند مار و یا عقرب و… در این ایام مشغول خواب زمستانی خود هستند و احتمالا کاری به ‌کار شما غریبه‌ها نداشته باشند.

در سفر به کویر به چه وسایلی نیاز داریم؟

هر سفری ملزوماتی دارد و کویر نوردی به ‌جای خود از جمله تخصصی‌ترین برنامه‌های طبیعت‌گردی است. کویر با آن حال‌وهوای خشک و گرم و پر از خاک با هیچ ‌کسی شوخی ندارد و بدون استفاده از لوازم مناسب، این سفر به هیچ حالت خوشایند نخواهد شد. پس اگر قصد دارید تا در تور کویر گردی خود لذت ببرید، حتی اگر با بهترین گروه‌ها همراه شده‌اید، حتماً تجهیزات و لوازم مورد نیاز را به‌ همراه داشته باشید.

• آب کافی

قدم زدن در میان رمل‌های شنی و تابش تند نور خورشید شما را تشنه خواهد کرد. دمای حاکم بر کویر حتی در ایام زمستان همچنان بالا است و بهتر است برای هر نفر حداقل ۴ لیتر آب به‌ همراه داشته باشید. نکته اصلی تعریق زیاد در هوای خشک کویر است که باعث دفع مواد معدنی بدن نیز خواهد شد. از این ‌رو علاوه ‌بر آب کافی به غذای مناسب و مقوی نیز نیاز دارید.

• غذای مناسب برنامه‌های کویر گردی

از یک وعده غذا قبل ‌از آغاز سفر به کویر تا در تمام مدتی که همنشین کویر هستید، باید برنامه غذایی مناسبی را رعایت کنید:

• از خوردن غذای چرب و یا شور که شما را تشنه می‌کند، پرهیز کنید.
• از آنجا که در اثر تعریق زیاد سطح سدیم بدن کاهش پیدا می‌کند، خوردن غذای مقوی توصیه می‌شود.
• غذای سبک اما انرژی‌ زا بخورید.
• مصرف میوه و یا سبزیجات برای حفظ آب بدن مفید است. اما توصیه می‌کنم که در مصرف میوه و یا سبزی افراط نکنید.

لباس مناسب برای کویر گردی

احتمالا آب‌ و هوای متغیر کویر مهم‌ترین چالشی است که با آن مواجه خواهید شد. معمولاً اختلاف دمای کویر از روز تا شب بسیار زیاد است. هر اندازه روزهای کویر داغ و سوزان هستند، شب‌های کویر بسیار سخت و حتی منجمد کننده است. نه اینکه همیشه این ‌طور باشد، اما توصیه می‌کنم که حتماً  اختلاف فاحش دمای روز و شب را در نظر داشته باشید. به ‌هر حال برای غلبه بر این شرایط خاص اقلیمی به استفاده از لباس مناسب نیاز دارید.

• لباس مناسب روز

برای روز و هنگام کویر گردی بهتر است از لباس نخی و تا حدودی گشاد با آستین‌های بلند استفاده کنید. هراندازه رنگ لباس روشن‌تر باشد، حس خنک‌تری را تجربه خواهید کرد. لباس نخی از تعرق زیاد جلوگیری می‌کند. همچنین لباس گشاد از گرم شدن بدن و تعرق زیاد جلوگیری خواهد کرد. از طرفی حتما لباس آستین دارد باشد. آستین‌های بلند جلوی آفتاب ‌سوختگی دست‌ها را می‌گیرند.

• لباس مناسب شب

برای شب‌های کویر حتماً یک دست لباس گرم مناسب به‌ همراه داشته باشید. شب‌های کویر سرد و حتی مرطوب است و باید از لباس کافی و گرم مناسب چنین شب‌هایی استفاده کنید.

• کفش کویری

برای قدم زدن در کویر از کفش مناسب و تخصصی کویر نوردی استفاده کنید. تا حد ممکن از پا برهنه قدم زدن در کویر اجتناب کنید. خاک کویر داغ و تف ‌دیده است و در عمق خنک‌تر آنجا حیوانات گوناگون آرمیده‌اند که ممکن است بترسند و پای شما را بگزند. حتی توصیه می‌کنم که در دورهمی‌های شبانه کویر نیز کفش به پا داشته باشید.

• کلاه و دستمال گردن

به‌ همراه داشتن دستمال گردن برای پوشاندن صورت و همچنین عینک آفتابی تخصصی کویر برای محافظت از چشم‌ها الزامی است. بهتر است هنگام کویر نوردی از کلاه لبه‌دار استفاده کنید.

لوازم خواب برای شب‌های کویری

اگر تور کویر گردی شما چند روز است، قطعاً قرار است تا یک و یا چند شب پرستاره را تجربه کنید. شب‌های کویر به‌ اندازه‌ی روزهای آن هیجانی است. خصوصاً که آسمان صاف و بی‌لک کویر شما را تا قلب ستاره‌ها بالا می‌کشد. اما در این شب رویایی باید تجهیزات کامل خواب را به‌ همراه داشته باشید. مانند:

• چادر

اصلی‌ترین لوازم خواب به ‌همراه داشتن چادری مناسب است. البته پس‌ از برپا کردن چادر در آن را کیپ ببندید و تنها برای رفت‌ و آمد به داخل و یا بیرون از چادر در آن را باز کنید. در غیر این صورت احتمالاً مهمانی ناخوانده از حیات وحش کویر داشته باشید.

• کیسه خواب

افت دما در طول شب‌های کویر دائمی است. یعنی هرچه به صبح نزدیک‌تر شوید، دمای محیط سردتر و سردتر می‌شود. تا جایی‌که ممکن است به مرز یخبندان برسد. بدون کیسه خواب شب ماندن در کویر سخت و ناراحت‌ کننده است.

• چراغ‌قوه

برای گشت‌ و گذار در اطراف کمپ هنگام شب به چراغ ‌قوه نیاز دارید.

لوازم بهداشتی در کویر نوردی

در برنامه کویر نوردی باید هر لحظه انتظار شرایطی بحرانی و یا تهدید کننده را داشته باشید. از آفتاب سوزان تا هجوم حشرات و یا گزش حیوانات بومی کویر و حتی گرمازدگی و… همگی تهدیدهای جدی هستند. به ‌همراه داشتن جعبه کمک‌های اولیه الزامی است که معمولاً یک جعبه برای افراد حاضر در تور کویر گردی کافی است. اما تک‌ تک افراد گروه باید برخی لوازم بهداشتی شخصی از قبیل کرم ضد آفتاب، اسپری دفع حشرات، ژل ضد عفونی کننده و یا دستمال مرطوب به‌ همراه داشته باشند.

روش‌های اقامت در کویر

شب‌ مانی در بخشی از برنامه‌های کویر گردی است. به‌ هرحال هر کسی علاقه دارد تا حال ‌و هوای آرامش‌ بخش و آسمان پرستاره کویر را تجربه کند. در این ‌صورت باید خودتان را برای اقامت در کویر آماده کنید. البته اگر کم ‌تجربه هستید، حتماً از افراد آگاه برای اقامت در کویر مشورت بگیرید. همچنین به دو روش می‌توانید شب‌ مانی در کویر را تجربه کنید:

• کمپ زدن

یک محل مناسب را انتخاب کنید و کمپ خود را راه‌اندازی کنید. اما ماجرا به این سادگی نیست. زیرا پیدا کردن مکان ایده‌آل کمپ آنهم در دل فضای متغیر کویر دشوار است. اما اگر با برنامه‌های حرفه‌ای تور کویر گردی همراه هستید، احتمالاً چالشی برای کمپ زدن نخواهید داشت. چرا که لیدرهای با تجربه می‌توانند محیط‌های کویری را بررسی کرده و مکان مناسب کمپ را پیشنهاد کنند.

• اقامت شبانه در کمپ‌های دائمی و یا خانه‌های بوم گردی

علاقه به کویر نوردی در این سال‌های اخیر آنقدر بود که حالا چندین کمپ مجهز و حتی خانه‌های بوم گردی در اکثر کویرهای مطرح ایران دایر هستند. اقامت در خانه‌های بوم گردی مردم محلی حاشیه کویر بهترین گزینه اسکان افراد کم تجربه است.

نکته‌هایی برای کویر نوردی در امنیت کامل

کویر جایی نیست که تنها به آنجا سفر کنید. هر اندازه کم ‌تجربه‌تر باشید، باید دست‌ به ‌عصا تر شوید. البته در برنامه‌های تور کویر گردی با حضور لیدرهای حرفه‌ای خیال تمامی اعضای گروه آسوده است و می‌توانند قدم به قدم لیدر کویر نوردی امنی را تجربه کنند. اما چند نکته را فراموش نکنید:

• به مقدار مناسب آب بنوشید. کمبود آب از تهدیدهای جدی کویر نوردی است.
• از خوردن هر نوع نوشیدنی غیر از آب مثلاً نوشابه‌ها و یا شربت‌ها و حتی آب ‌میوه به ‌خصوص نوشیدنی‌های الکلی جداً پرهیز کنید. همگی این نوشیدنی‌ها در تشدید عطش تأثیر گذارند.
• در ساعت مناسبی از روز برای کویر نوردی اقدام کنید. به ‌عنوان مثال ساعات اول صبح و یا ساعات پایانی عصر بهترین زمان برای قدم زدن در کویر هستند.
• تا حد ممکن آهسته قدم بردارید و به‌ هنگام استراحت یک سایبان فراهم کنید.
• از قبل در مورد حیات وحش کویری که به آنجا سفر کرده‌اید، اطلاعات جمع کنید و در صورت مواجه شدن با حیوانات خصوصاً مارها و عقرب‌ها و… نترسید و با آنها مهربان باشید.
• کنار بوته‌ها و حتی خاک زیر سنگ‌ها معمولاً محل استراحت حیوانات مانند مار و عقرب است. بهتر است در کنار بوته‌ها استراحت نکنید.
• فاصله‌ها در کویر کمتر از چیزی هستند که به ‌نظر می‌آیند و ممکن است فریب‌ دهنده باشند. طی شدن یک مسیر به ‌ظاهر کوتاه در پهنه کویر ممکن است چند ساعت طول بکشد که قطعاً خطرناک است. در تخمین فاصله‌ها فریب نخورید و بی‌گدار در دشت‌های بزرگ وارد نشوید.
• گرمازدگی جدی‌ترین تهدید در کویر است. البته گرمازدگی کویر خیلی شدیدتر از گرمازدگی‌های معمول در روزهای گرم تابستانی است. با پوشاندن سر و صورت و نوشیدن مداوم آب از احتمال گرمازدگی جلوگیری خواهید کرد.
• هرگز از گروه جدا نشوید. در صورتی‌که از گروه فاصله می‌گیرید، حتماً به لیدر و یا فردی مطمئن اطلاع داده و با هماهنگی حرکت کنید و از دیدرس خارج نشوید.

کدام تور کویر را برای سفر انتخاب می‌کنید؟

کویرنوردی تفریح هیجان ‌انگیزی است. به شرط آنکه مطمئن و حرفه‌ای در این سرزمین‌های خاکی قدم بگذارید. متأسفانه بسیاری از افراد نسبت ‌به خطرات کویر کمترین آگاهی را دارد. مثلاً بارها دیده شده ‌است که افراد غیر حرفه‌ای به ‌علت گرما محیط از لباس‌های نازک و آستین کوتاه استفاده کرده‌اند و به هیچ حالت متوجه نیستند که هر لحظه آب بدن آن‌ها درحال کم شدن است. از طرفی گرمازدگی در کویر حسی شبیه به کرختی آرام و خستگی مفرط دارد. تا جایی‌که افراد گرمازده دیگر هیچ تمایلی برای ادامه حرکت نشان نمی‌دهند و دوست دارند تا بخوابند.

اینها گوشه‌هایی از تهدیدهای کویر برای افراد کم تجربه است. اولین و آخرین توصیه‌ی من کویر گردی به شکل گروهی با حضور لیدرهای آگاه و کاربلد است. با بهره‌مندی از خدمات تور کویر گردی به ‌راحتی و با خیال آسوده می‌توانید همراه یک گروه حرفه‌ای در دل خاکی‌ترین زمین‌ها قدم بگذارید و شب‌های دل‌انگیز کویر را تجربه کنید. حالا از این حرف‌ها گذشته برای سفر به کویر و تجربه شب‌های پرستاره و قدم زدن در رمل‌های خاکی کدام کویر ایران عزیز را انتخاب می‌کنید؟